Un còp èra un flume grand tan larg que l’image
del cèl s’i perdiá dins lo cèl. Veniá de luònh.
Max Rouquette, « Lo flume grand », Verd Paradis,
Montpellier, CRDP, 1993, p. 11.
Com de la soa hont a l’estuari au briu deu temps e deus paisatges, lo fluvi que’s transforma, la revista Garona qu’evolua e que vad uei la colleccion « Garon@».
Aquera evolucion n’auré pas avut lòc shens la nosta sinergia d’ensenhairas cercairas d’Òc, deus nostes laboratòris e de las nostas universitats bordalesas respectivas qui taus dus afluents, confluen entà balhar ua aviada navèra a Garona.
Garona qu’èra donc dinc ad aqueth dia lo nom de la revista deu CECAES. Qu’estó creada en 1985 e dètz e ueit numèros que son pareishuts dont lo darrèr a las Premsas Universitàrias de Bordèu en 2008. En pausa despuish la partença a la retirada de Guy Latry, lo precedent director deu CECAES, que vad uei ua colleccion sus la platafòrma UN@ devath la nosta direccion.
La matèria d’aqueth prumèr numèro qu’ei constituïda deus actes de las jornadas d’estudis qu’avem organizadas a la MSHA en 2018 e 2019 e qui èran consacradas a l’occitan.
La prumèra jornada, qui avó lòc lo 14 de heurèr de 2018, que s’entitolava Ensenhar l’occitan, ensenhar en occitan ; la segonda qui avó lòc lo 13 de març de 2019 : Ensenhar, promòver e difusar l’occitan / Omenatge a Bernard Lesfargues, poèta, traductor e fondator de las edicions fédérop.
La prumèra jornada qu’estó concebuda entà respóner a un besonh qu’avèvam constatat, lo deus ensenhaires e futurs ensenhaires d’occitan de s’amassar, d’escambiar e de partatjar las avançadas de la recèrca d’ òc e las practicas sociodidacticas e pedagogicas.
Atau aquera prumèra jornada qu’estó introdusida per ua conferéncia de Yan Lespoux sus l’istòria de la revindicacion entà l’ensenhament de l’occitan.
Dens ua perspectiva sociodidactica, los actors de l’ensenhament que podón har part de la lor experiéncia e hargar atau un bilanç de la situacion academica d’aqueth ensenhament, bilanç pròche d’aqueth qui’s pòt har en 2023. Associatius, representants de las institucions, actors culturaus e ensenhaires que participèn a la reflexion collectiva miada alavetz.
Aquera prumèra jornada que mostrè tot l’interès d’aquera desmarcha e que ns’incitè a n’organizar ua seguenta.
En 2019, volom har aunor a un ensenhaire, un autor e gran passaire de la lenga occitana, defuntat dens l’annada : Bernat Lesfargas.
Guy Latry qu’evoquè la soa vita e lo son trajècte poetic ; Jean-Francis Billion lo son engatjament politic e la soa òbra de traductor e d’editor. De mei, aqueste darrèr seleccionè e presentè extrèits pertocant lo rapòrt de Bernat Lesfargas a la traduccion.
Fin finau, tèxtes entà la classa qu’estón causits per Marie-Anne Châteaureynaud, Monique Burg e Isabelle Loubère e legits per aquestas duas darrèras, comedianas. Que’us reprodusim e presentam a la fin deu numèro.
Aqueth numèro qu’ei un prumèr Mascaret qui, segon la soa natura, reapareisherà regularament dens las annadas a viéner.
