UN@ est une plateforme d'édition de livres numériques pour les presses universitaires de Nouvelle-Aquitaine

Édition du bullaire (835-846)

par

avec la collaboration d'Ézéchiel Jean-Courret

(834) – 68. – Bulle DL, articles (835) à (846).

(835) [f. 146v] \In archidiaconatu Majori./

(836) – (DL01).

La Rouquette, l.-d., cne de Margueron (33).

\Parrochia de Rocqueta1./ Item plus, quadam alia bulla cotata per litteram DL continetur qualiter Raymundus Guilhermi de Sancto Quintino quitavit domino nostro episcopo Agennensi totam decimam feudi de Rocqueta, quod feudum est in parrochia supradicta, ac omnes alias Agennensis diocesis, ac juravit, etc.

(837) – (DL02).

Saint-Médard, l.-d., cne de Clermont-Dessous (47).

\Sancti Medardi./ Item plus, continetur qualiter Pelegri de Cauze2, miles, gratis quitavit domino nostro episcopo Agennensi medietatem sexte partis decime parrochie Sancti Medardi ac omnes alias Agennensis diocesis. Juravit, etc.

(838) – (DL03).

Saint-Léger, l.-d., cne de Penne-d’Agenais.

\Sancti Leodegarii./ Item plus, continetur qualiter Arnaldus de Marsoles3, domicellus, non cohactus sed gratis, quitavit domino nostro Agennensi episcopo octavam partem tocius decime parrochie ecclesie Sancti Leodegarii prope Pennam, ac omnes alias decimas diocesis Agennensis. Juravit, etc.

(839) – (DL04) – .

Item plus, continetur qualiter domina Na Pressa, uxor Marquesi del Marques, recognovit in sua infirmitate esse et fore in sentencia excommunicationis ad justiciam dicti domini episcopi Agennensis innodatam propterea quod levaverat decimam ecclesie sibi competentem, que videns ipsa quitavit propter Deum dictam decimam dicto episcopo Agennensi, ob quod dictus episcopus a sentencia jam dicta ipsam absolvit, ac dicta uxor promisit et juravit, etc.

(840) – (DL05).

Saint-Avit (de Moisec), l.-d., cne de Lagarrigue (47) ?

Sancta Maria de Campezels, cne de Miramont-de-Guyenne (47).

[f. 147r] \Sancti Adviti de Moisec4, Sancte Marie5./ Item plus, continetur qualiter Carbonellus del Fageta), miles, et Guilhermus Bernardi6, frater ejus, resignaverunt domino nostro episcopo Agennensi decimam Sancti Adviti de Moissec, decimam Sancte Marie de Campezels prope castrum de Mirramon, et omnes alias decimas diocesis Agennensis. Juraverunt, etc.

a) Fagot B.

(841-1) – (DL06).

Cazideroque (47).

\Parrochia de Quasideroqua./ Item plus, continetur qualiter Arnaldus Pagani, domicellus, filius domini Fulconis Pagani7, militis, abjuravit, quitavit domino nostro Agennensi episcopo illam partem decime bladi et vini quam habebat in parrochia ecclesie de Quasideroca, et ibidem dictus episcopus arrendavit dictam decimam dicto Arnaldo ad vitam Geraldi Esqui‹vi›, qui Geraldus dictam decimam post mortem \suam/ dicto episcopo abjuravit, et dictus Arnaldus annuatim unam sextariam avene ad mensuram Penne solvere tenebatur, etc.

(841-2) – Arch. dép. de Lot-et-Garonne, 91 J 3, p. 42 (n° 65). Dîme de Casideroque. \Cartularium episcopatus Agennensis. fol. 19v./ 11 avril 1281.

Nos Arnaldus8 Dei gratia Agennensi episcopus, notum facimus universis quo cum Arnaldus Pagani, domicellus, filius domini Fulchonis Pagani, militis, abjuravit et resignavit ++ pro se et heredibus suis, nobis et successoribus nostris, illam partem decimæ bladi et vini, quam habebat in parrochia ecclesie de Cariderochaa), et omnes alias quas habebat in diocesi Agennensi. Quæquidem pars decimæ per mortem Geraldi Esquivi et Armandi de Palazoliis, et per relegationem seu deportanionem Petri Raymundi et Bernardi de Palazoliis9, domicellorum, nobis obvenit, nos eidem domicello de gratia speciali, ad preces et instantiam Bernardi Pagani, dictam partem decimæ arrendamus ad vitam suam habendam et tenendam pro uno sextario avene. Datum III idus Aprilis anno Domini M CC LXXX primo

a) Sic cod. pour Caziderocha ?

(842) – (DL07).

Lastreilles (Saint-Romain), l.-d., cne de Saint-Front-sur-Lémance (47).

\Sancti Romani./ Item plus, continetur qualiter R. B. de La Tor, militesa) de Fumello, et Arnaldus de La Tour10, filius ‹ejus›, quitavit domino nostro episcopo Agennensi omne jus, partem et porcionem quod et quam ipsi habebant in decime Sancti Romani prope Cuzorn11, ac omnes alias Agennensis diocesis. Juravit, etc.

a) Sic cod. pour miles.

(843) – (DL08).

Sainte-Foy, l.-d., cne de Penne-d’Agenais (47).

\Sancte Fidis./ Item plus, continetur qualiter Beguo de Levinhac cessit quitavit domino nostro episcopo Agennnensi decimam Sancte Fidis prope Pennam, et omnes alias decimas diocesis Agennensis, ac juravit, etc.

(844) – (DL09).

Blaymont ou Bajamont (47) ?

[f. 147v] \Parrochia de Bajolmont12./ Item plus, continetur qualiter Stephanus de Bajolmont, filius Guilhermi de Bajolmont quondam, non cohactus sed gratis, quitavit domino nostro episcopo Agennensi sextam partem decime ecclesie de Bajolmont et omnes alias decimas quas diocesis Agennensis ac juravit, etc.

(845) – (DL10).

Saint-Laurent (47).

Sanctus Vincentius de Las Romegas, l.-d. non identifié.

Fargues-sur-Ourbise (47).

\Sancti Laurencii13, Sancti Vincencii de Las Romegas14, Sancti Queric15./ Item plus, continetur qualiter Comtors de Figuersa), non cohacta sed gratis, quitavit domino nostro episcopo; Agennensi totam decimam quod ipsa habebat in parrochia Sancti Laurencii prope Baisa, et Sancti Vincencii de La‹s› Romecgasb) et Sancti Queric de Faurquas, et omnes alias Agennensis diocesis. Juravit, etc.

a) Figues B, C, D. — b) Romegas B, C, D.

(846) – (DL11).

Magnac, l.-d., cne Penne-d’Agenais (47).

\Parrochia de Magnhac16./ Item plus, continetur qualiter Guilhelmus Calssani, miles de Pojolio17, gratis quitavit domino nostro episcopo Agennensi medietatem duodecime partis trium partium tocius decime parrochie de Magnhac, site in territorio Penne, ac omnes alias Agennensis diocesis. Juravit, etc.


Notes

  1. Cappellanus de Roqueta, Diocèse d’Agen, 82 (1326), 102, 112 (1384-1385), 125 (1520). Site ecclésial (carte de Cassini) et hameau à 2,2 km à l’ouest-nord-ouest de Margueron. Cette paroisse, rangée dans l’archiprêtré de Montaut en 1326, est ensuite dans celui de Bezeaume.
  2. Voir Geralda del Cause de Clermont-Dessous (43).
  3. Probablement Massoulès, cne de Lot-et-Garonne à 2,6 km au sud de Saint-Léger.
  4. ecclesia Sancti Aviti de Meis prope Miramontem, Diocèse d’Agen, 80 (1326), 105 (115 (1520). Saint-Avit à 1 km au sud-est de Miramont sur la cne de Laguarrigue, cf. Notes Durengues (Lagarrigue, ann. Saint-Avit).
  5. Certainement l’église paroissiale du castrum de Miramont-de-Guyenne qui était sous l’invocation de la Vierge cf. Notes Durengues (Miramont, par. Miramont). On rencontre toutefois en 1384-1385 : Ecclesie de Miramonte, de Campasset et d’Ambes et de Cadorn, Diocèse d’Agen, 104.
  6. Voir éléments sur cette famille dans les notes de la cession (696).
  7. Voir éléments sur la famille dans les notes de la cession (320).
  8. Arnaud de Got (1271-1282).
  9. L’inventaire des titres et documents de la maison noble et seigneurie de Cazideroque (Arch. dép. de Lot-et-Garonne, 6 J 1, p. 7 réalisé en 1679 par Parayré, père et fils) dit que les nobles damoiseaux Gérard, Pierre, Raymond, Bernard et Esquieu de Palazols, seigneurs de Cazideroque, homicides, perdent “leur bien” en 1278. Il est transféré à Folc Paga pour la somme de 300 livres arnaudenques en 1279.
  10. Voir éléments sur la famille dans les notes de la cession (178).
  11. Cette paroisse se trouvait à 4,5 km au nord-est de Cuzorn.
  12. Cappellanus de Cassinhas et de Baiolmont, Diocèse d’Agen, 88 (1326) ; capellanus de Blaymon, rector de Blaymont, capellanus de Blavimonte, 87 (1326), 94 (1384-1385), 120 (1520) ; capellanus de Blavimonte et Sancti Victoris, 106 (1384-1385). On peut se demander s’il n’y a pas un flottement parfois entre les deux localités de Bajamont et de Blaymont dans les listes concernant l’archiprêtré de l’Œuvre, où l’édition des Pouillés de la province de Bordeaux n’identifie pas Bajamont mais seulement Blaymont, sauf pour le pouillé de Valier, Diocèse d’Agen 118. Blavusmons groupé avec Saint-Victor est forcément Blaymont. Pour Bajolmons groupé avec Cassignas, l’hésitation est de mise, bien que Blaymont à 5 km soit plus vraisemblable. L’abbé Dubois estimait qu’il s’agissait de Bajamont.
  13. Saint-Laurent-de-Thouars sans doute, à 2 km au sud-est de la Baïse.
  14. Aucune paroisse dans les pouillés édités, à moins qu’il ne s’agisse de Saint-Vincent près de Port-Sainte-Marie sur la rive nord de la Garonne. Dubois l’identifie à La Romieu.
  15. Saint-Cirissy de Fargues, cure en Queyran, 1604 (Lacapère, 112).
  16. Rector Mercadelli Penne et de Manhaco, Diocèse d’Agen, 118 (1520). Site ecclésial (carte de Cassini) et hameau à 1,9 km au sud-est de Penne.
  17. Probablement le G. Calsa, qualifié à l’époque de damoiseau, qui rend hommage à Penne en 1271, Saisimentum, 245 (n° 76).
Rechercher
Pessac
Chapitre de livre
EAN html : 9782356135063
ISBN html : 978-2-35613-506-3
ISBN pdf : 978-2-35613-508-7
ISSN : en cours
4 p.
Code CLIL : 3377; 3438
licence CC by SA

Comment citer

Lainé, Françoise, Simon, Pierre, avec la collaboration d’Ézéchiel Jean-Courret, “Édition du bullaire”, in : Lainé, Françoise, Simon, Pierre, avec la collaboration d’Ézéchiel Jean-Courret, Bullaire de l’évêché d’Agen, compilé par Jean Valier vers 1520. Les cessions de dîmes à l’évêque d’Agen, c. 1240-1290, Pessac, Ausonius éditions, collection Textes @quitains 1, 2023, 563-567, [en ligne] https://una-editions.fr/edition-du-bullaire-68-bulle-dl [consulté le 06/11/2023].
10.46608/textesaquitains1.9782356135063.76
Illustration de couverture • Dos du bullaire de Valier ; signature de Jean Valier 1520 ©Archives départementales du Lot-et-Garonne.
Retour en haut
Aller au contenu principal