UN@ est une plateforme d'édition de livres numériques pour les presses universitaires de Nouvelle-Aquitaine

Édition du bullaire (994-1007)

par

avec la collaboration d'Ézéchiel Jean-Courret

(993) – 80. – Bulle FE, articles (994) à (1007).

Catalogue de 1790, n°61 [1243-1268] : Ratification par Clément V des dons et cessions faites à l’évêque d’Agen du droit de dixme des paroisses d’Aumont près Larroumieua), Saint-Saubi près Condom, Sainte-Marie de La Plaigne, Saint-Romain, Teys, Buaumontb), Saint-Jean de Montesquieu, Saint-Lézarc) et Saint-Pierre de Vernulh, Saint-Jean de Cazals, Saint-Vincent de Corneilhan, Saint-Jean du Til et Moncaut, depuis 1243 jusqu’en 1268.

a) La Roumieu C. — b) Buonmont C. — c) Lézer C.

(994) [f. 194v] \In archidiaconatu Brulhiensi./

(995) – (FE01).

Antimont ou Autimont, l.-d. non identifié près de La Romieu

\Parrochia d’Antimonta)1./ Item plus, in quadam alia bulla cotata per litteram FE continetur qualiter Fortius de Lied qui moratur apud Romevum, non cohactus sed gratis dedit, cessit domino episcopo Agennensi omnem suam partem decime quam ipse habebat vel tenebat in parrochia d’Ant‹i›montb) prope villam de Romevo, et omnes alias decimas, si quas habet in tota diocesi Agennensi, ac promisit et juravit.

a) Antimon D. — b) Antimont B, D.

(996) – (FE02).

Saint-Sauby, l.-d., cne de Condom (32) .

\Sancti Saubi./ Item plus, in hujusmodi bulla continetur qualiter Poncius senior, burgensis Condomii, gratis dedit, quitavit domino episcopo Agennensi illam decimam seu partem quam habebat seu possidebat in parrochia de Sainct Saubi prope Condomium, et omnes alias decimas quas tenebat vel possidebat in diocesi Agennensi, ac promisit et juravit, etc.

(997) – (FE03).

Laplagne (Sainte-Marie), l.-d., cne de Gazaupouy (32).

Item plus, in eadem bulla describitur qualiter Gailhardus de Cassaneilh, mil{l}es, et Galharda de Godbes2, ejus uxor, ac voluntate et assensu mariti, gratis quitaverunt domino episcopo Agennensi illam quartam partem decime quam tenebant in parrochia ecclesie Sancte Marie de La Planha et quicquid juris habebant in tota decima diocessis Agennensis, ac juravit, etc.

(998) – (FE04).

Sanctus Romanus, l.-d. disparu, cne de Condom (32).

[f. 195r] \Sancti Romani./ Item plus, in hujusmodi bulla describitur qualiter Johannes de Cassanea senior et Johannes de Cassanea, ejus filius, et Johannes de Cassanea junior, filius dicti Johannis de Cassanea, burgenses Condomii, gratis quitarunt domino episcopo Agennensi illam decimam seu partem decime quam tenebant in parrochia de Sancto Romano et quicquid juris habebant in omnibus aliis decimis diocesis Agennensis, ac juraverunt, etc.

(999) – (FE05).

Thens, l.-d., cne de Mézin (47).

\Parrochia de Texs3./ Item plus, in hujusmodi bulla describitur et continetur qualiter domina Maria de Melinhano4, uxor nobilis viri domini Arnaldi Seguini de Astanoa), militis, ac expresso consensu domini Arnaldi Seguini, mariti sui, gratis cessit, quitavit domino episcopo Agennensi totam decimam de Texs et omnes alias diocesis Agennensis, ac promisit et juravit, etc.

a) Astavo D.

(1000) – (FE06).

Beaumont (Saint-Pierre) (32).

Sanctus Johannes de Lamprego, l.-d. non identifié proche de Fourcès (32).

\Sancti Petri de Buonimont5, Sancti Johannis de Lamprego./ Item plus, in hujusmodi bulla describitur qualiter dominus Gailhardus de Lauro, miles6, communi assensu et voluntate domine Com{m}itissea) de Buonmont, uxoris sue, et ipsa Com{n}itissab) cum assensu ac voluntate mariti sui quitaverunt, resignaverunt domino episcopo Agennensi totam decimam ecclesiarum Sancti Petri de Buonmont et medietatem Sancti Johannis de Lamprego, et quicquid juris habebant et habere debebant in aliis decimis diocesis Agennensis, ac promisit et juravit, etc.

a) Comitisse B, C, D. — b) Comitissa B, C, D.

(1001) – (FE07).

Montesquieu (Saint-Jean) (47).

Sanctus Lazarus, l.-d. non identifié.

Sanctus Petrus de Vernueilh, l.-d. non identifié.

[f. 195v] \Sancti Johannis de Montesquieu7, Sancti Lazari8, Sancti Petri de Vernueilh[9]9./ Item plus in eadem bulla describitur qualiter domina Durana de Talhac, filia quondam de Talhac et domine Indiaa) de Montinhac, quondam matris, gratis quitavit, gurpivit domino episcopo Agennensi totas decimas bladi et vini quas habebat vel tenebat in parrochiis Sancti Johannis de Montesquieu et Sancti Lazari et Sancti Petri de Vernueilh, et omnes alias si quas habet in tota diocesi Agennensi. Juravit etc.

a) Judia B,C.

(1002) – (FE08).

Cazaux (Saint-Jean) l.-d., cne de Lannes (47) ?

\Sancti Johannis de Cazalibus./ Item plus, in hujusmodi bulla describitur qualiter Johannes Salbata, parrochianus ecclesie de Cazaus, abjuravit et resignavit domino episcopo Agennensi totam illam partem decime et omnia alia jura et raciones quas idem Johannes Sabata habebat in parrochia Sancti Johannis de Cazalibus et omnes alias decimas diocesis Agennensis, si quas habet, ac juravit, etc.

(1003) – (FE09).

Corneillan (Saint-Vincent), cne de Montréal (32)

\Sancti Vincencii de Corneilhano./ Item plus, in eadem bulla describitur qualiter Garsias Arnaldus de Corneilhano et de Beziadaa), ejus filia, et Arnaldus de Corneilhano, castellani castri Forcesii, cesserunt, quitaverunt domino episcopo Agennensi totam illam partem decime quam ipsi percipiebant in parrochia Sancti Vincencii de Corneilhano, prope ecclesiam Sancti Petri de Luzienb)10, et omnes alias decimas diocesis Agennensis, ac promisit et juravit, etc.

a) Sic cod. pour et Beziada. de omis B. — b) Luzier (=”Luzent”version française) C.

(1004) – (FE10).

Sanctus Johannes del Til, l.-d. non identifié, près de Corneillan.

\Sancti Johannis del Til11./ Item plus, in hujusmodi bulla describitur qualiter Garsias Arnaldus de Corneilhano et Ramundus del Til12, filiusa) Guilhermi Sancii del Til, cessit, quitavit domino episcopo Agennensi totam illam partem decime /quam percipiebat in parrochia Sancti Johannis del Til Agennensis diocesis\, que est prope ecclesiam del Luzet, et omnes alias decimas diocesis Agennensis, ac promisit et juravit, etc..

a) Sic cod. pour filii… cesserunt, etc. ?

(1005) – (FE11).

Autimont, l.-d. non identifié près de La Romieu.

[f. 196r] \Parrochia d’Autimont./ Item plus, in hujusmodi bulla describitur qualiter Petrus de Pardiag et Andreas de Pardiag, filius ‹ejus›, gratis gurpivit, cessit, quitavit, domino episcopo Agennensi et ecclesie Sancti Stephani Agennensis omnem illam quartam partem decime quam percipiebant in decimis d’Autimont, ac promiserunt et juraverunt, etc.

(1006) – (FE12a), 10 juillet 1243.

Moncaut (47).

\Parrochia de Monte Calvo13./ Item plus, in hujusmodi bulla describitur qualiter nobilis vir Bernardus de Romanhanoa)14 recognovit se olim abjurasse domino episcopo Agennensi quartam partem decime parrochie ecclesie de Monte Calvo, quam quartam partem dictus nobilis iterum abjuravit domino episcopo Agennensi et perpetuo derelinquit, ac promisit et juravit, etc.

Datum in fine ultimi instrumenti bulle : die X Jul{l}ii, anno Mo CCo XLo tercio.

a) Rovianhano B, D, Rovinhano C.

(1007) – (FE12b).

Datum in fine bulle : Avenione, IIII nonas Junii pontificatus nostri anno quarto, et sigillo more Romane curie cum plumbo et ‹cordula› canapis rubei et crocei col{l}oris impendentibus. Clemens papa.

FF voir supra BQ, articles (552) à (563).

(FF01), (FF02).

[f. 196v]

(FF02), (F03), (FF04), (FF05), (FF06).

[f. 197r]

(FF07), (FF08), (FF09), (FF10).

[f. 197v]

FG voir supra BJ, articles (492) à (503).

(FG01), (FG02), (FG03), (FG04).

[f. 198r]

(FG04), (FG05), FG06).

[f. 198v]

(FG07), (FG08), (FG09).

[f. 199r]

(FG10), (FG11).

FH voir supra T, articles (206) à (218).

(FH01).

[f. 199v]

(FH02), (FH03), (FH04), (FH05).

[f. 200r]

(FH06), (FH07), (FH08), (FH09).

[f. 200v]

(FH10).

FJ voir supra CK, articles (662) à (677).

(FJ01), (FJ02).

[f. 201r]

(FJ03), (FJ04), (FJ05), (FJ06).

[f. 201v]

(FJ07), (FJ08), (FJ09), (FJ10).

[f. 202r]

(FJ11), (FJ12), (FJ13), (FJ14).


Notes

  1. Ce nom ne figure sur aucun pouillé édité et on ne le trouve pas non plus sur la carte de Cassini à proximité de La Romieu.
  2. Voir éléments sur la famille dans les notes de la cession (734).
  3. Cappellanus de Tenx et de Comaleyhs, Diocèse de Condom, 133 (1326), 137 (1379). Site ecclésial et hameau à 2,7 km au nord-est de Mézin.
  4. Voir éléments sur la famille dans les notes de la cession (478).
  5. Capellanus de Bonomonte, Diocèse de Condom, 134 (1326), 136 (1379). Sur la graphie du nom voir (1075). Cette localité est à 7 km au sud-est de Fourcès.
  6. Ce même Gaillard rend hommage en 1271 lors du Saisimentum, 282 (n° 100/60). Il doit les acaptes pour divers biens dans Le Livre de l’Agenais, 12 (n° 31). En 1266, le castrum de Beaumont est restitué à Comtesse, qualifiée de bourgeoise de Condom, Enq. admin. A. de Poitiers, n° 86. Un Géraud possède divers biens en Agenais, Hommages 1286, 355 (n° 21). Le même et plusieurs frères tiennent le castrum de Calonges, ibidem, 356 (n° 25). La cession (1075), datée de juillet 1271, est identique ce qui pose un problème de cohérence de date (les cessions de la bulle FE étaient comprises entre 1243 et 1268), à moins de supposer qu’il s’agisse alors de la confirmation de celle-ci quelques années après ou que 1268 correspond à une erreur de transcription.
  7. Cappellanus de Montesquino, Diocèse de Condom, 131 (1326), 139 (1379), 144 (1381-1382). En 1604, la paroisse de Montesquieu a pour patron saint Félix avec comme annexe Saint-Jean-de Restaux et Saint-Léger (confusion avec Saint-Lazare ?) (Lacapère, 110).
  8. Cette paroisse ne figure dans aucun des pouillés édités.
  9. Cette paroisse ne figure dans aucun des pouillés édités.
  10. Peut-être Saint-Pierre de Luzan, annexe de N.-D. de Luzanet en 1604 et qui devait se trouver forcément à proximité de Corneillan (Lacapère, 109).
  11. Cette paroisse n’est mentionnée dans aucun pouillé édité mais pourrait se trouver près de Corneillan en raison de la mention de l’église “del Luzet”.
  12. Voir éléments sur la famille dans les notes de la cession (367).
  13. Cappellanus de Monte Calvo, Diocèse de Condom, 131 (1326), 139 (1379), 145 (1381-1382).
  14. Voir éléments sur la famille dans les notes de la cession (42) et spécifiquement sur Bernard dans (251).
Rechercher
Pessac
Chapitre de livre
EAN html : 9782356135063
ISBN html : 978-2-35613-506-3
ISBN pdf : 978-2-35613-508-7
ISSN : en cours
4 p.
Code CLIL : 3377; 3438
licence CC by SA

Comment citer

Lainé, Françoise, Simon, Pierre, avec la collaboration d’Ézéchiel Jean-Courret, “Édition du bullaire”, in : Lainé, Françoise, Simon, Pierre, avec la collaboration d’Ézéchiel Jean-Courret, Bullaire de l’évêché d’Agen, compilé par Jean Valier vers 1520. Les cessions de dîmes à l’évêque d’Agen, c. 1240-1290, Pessac, Ausonius éditions, collection Textes @quitains 1, 2023, 636-641, [en ligne] https://una-editions.fr/edition-du-bullaire-80-bulle-fe [consulté le 06/11/2023].
10.46608/textesaquitains1.9782356135063.88
Illustration de couverture • Dos du bullaire de Valier ; signature de Jean Valier 1520 ©Archives départementales du Lot-et-Garonne.
Retour en haut
Aller au contenu principal